ΑΔΕΛΦΟΙ ΚΑΡΑΜΑΖΩΦ – Ντοστογιέφσκι

Share

ΑΔΕΛΦΟΙ ΚΑΡΑΜΑΖΩΦ Ντοστογιεφσκι

ΑΔΕΛΦΟΙ ΚΑΡΑΜΑΖΩΦ

(Ξένη Κλασική Λογοτεχνία)

Το μυθιστόρημα «Αδελφοί Καραμάζωφ» είναι το τελευταίο μυθιστόρημα του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι. Η πλοκή του έργου επικεντρώνεται γύρω από την διαλυμένη οικογένεια των Καραμάζωφ, που προσπαθεί μετά από χρόνια να γεφυρώσει το χάσμα που την χωρίζει. Οι αδελφοί Καραμάζωφ εκφράζουν στο σύνολό τους το πολύπτυχο της ανθρώπινης ψυχής και ο καθένας τους κουβαλάει και κάτι το σκοτεινό. Ο δύστροπος χαρακτήρας του πατέρα, Φιοντόρ Πάβλοβιτς Καραμάζωφ, και οι συνεχείς συγκρούσεις τους δυσχεραίνουν την προσπάθεια επανένωσης. Η συνεχής αυτή σύγκρουσή θα αποτελέσει την αιτία της διάλυσης της οικογένειας καθώς ο πατέρας μετά από μια λογομαχία, καταλήγει άγρια δολοφονημένος και όλα τα στοιχεία υποδεικνύουν τον ένα από τους αδερφούς ως δράστη. Ο ένοχος φαίνεται να είναι μόνο ένας, εντούτοις τα πράγματα δεν είναι πάντα όπως φαίνονται.

Δυο λόγια του συγγραφέα από την εισαγωγή του βιβλίου:
ΑΡΧΙΖΟΝΤΑΣ να περιγράφω τη ζωή του ήρωά μου, του Α­λεξέι Φιοντόροβιτς Καραμάζοβ, νιώθω κάπως άβολα. Να τι συμβαίνει: Αν και αποκαλώ τον Αλεξέι Φιοντόροβιτς ήρωά μου, το καταλαβαίνω ωστόσο και μόνος μου πως τούτος εδώ δεν είναι δα κάνας μεγάλος άνθρωπος, έτσι προβλέπω μερικές αναπότρεπτες ερωτήσεις σαν κι αυτή: Τι άξιο λόγου έχει ο Αλεξέι Φιοντόροβιτς και τον διαλέξατε για ήρωά σας; Τι το εξαιρετικό έχει κάνει; Σε ποιον και πώς είναι γνωστός; Για ποιο λόγο εγώ ο αναγνώστης πρέπει να χάσω τον καιρό μου για να μάθω τα γεγονότα της ζωής του;

Η τελευταία ερώτηση είναι η πιο κρίσιμη γιατί μια μονάχα απάντηση μπορώ να δώσω: «Ίσως να το καταλάβετε μονάχος σας απ’ το μυθιστόρημα». Καλά. Μα αν διαβάσουν το μυθιστόρημα και δε βρουν τίποτα το άξιο λόγου στον Αλεξέι μου Φιοντόροβιτς; Τα λέω αυτά γιατί με λύπη μου προβλέπω πως θα γίνει κάτι τέτοιο. Κατά τη γνώμη μου είναι αξιοπρόσεχτος. Όμως αμφιβάλλω πολύ αν θα καταφέρω να τ’ αποδείξω και στον αναγνώστη. Και τούτο γιατί ο Αλεξέι είναι μια προσωπικότητα, μα η δράση του ήταν ακαθόριστη, έτσι που κανένας δεν κατάλαβε καθαρά τις πράξεις του. Εδώ που τα λέμε, θα ‘ταν παραδοξολογία, σε μιαν εποχή σαν τη δική μας, να ζητάμε σαφήνεια απ’ τους ανθρώπους. Πάντως, ένα είναι αρκετά βέβαιο: πως αυτός ο άνθρωπος ήταν αλλόκοτος, τύπος μπορώ να πω. Όμως κανένας δεν προσέχει τους παράξενους τύπους, όταν μάλιστα όλοι προσπαθούν να συνταιριάσουν τις μερικότητες και να βρουν κάποιο γενικό νόημα μέσα στη γενική έλλειψη νοήματος. Κι ο παράξενος τύπος στις περισσότερες περιπτώσεις είναι μια μερι­κότητα, κάτι το ξεχωριστό. Έτσι δεν είναι;

Αν τύχει και δε συμφωνήσετε με την παραπάνω θέση κι απαντήσετε: «Δεν είναι έτσι» ή «δεν είναι πάντα έτσι», τότε ίσως πάρω κουράγιο αναφορικά με τη σημασία του ήρωά μου, του Αλεξέι Φιοντόροβιτς. Γιατί όχι μονάχα ο παράξενος τύπος «δεν είναι πάντα» μερικότητα και κάτι το ξέχωρο, μα απεναντίας, συμβαίνει πολλές φορές αυτός ίσα-ίσα ν’ αποτελεί τον πυρήνα της ολότητας κι όλοι οι άλλοι άνθρωποι της εποχής του, ν’ αποχωρίστηκαν απ’ αυτόν για κάποιον ανεξήγητο λόγο…

Εδώ που τα λέμε, δε θα καθόμουνα να δίνω όλες αυτές τις εξηγήσεις που είναι γεμάτες ασάφεια και δεν έχουν κανένα ενδιαφέρον. Θ’ άρχιζα απλά και σκέτα δίχως πρόλογο: Αν θ’ αρέσει το μυθιστόρημά μου, θα το διαβάσουν κι έτσι. Μα το κακό είναι πως περιγράφω μια ζωή και τα μυθιστορήματά μου είναι δυο. Το κύριο μυθιστόρημα -το δεύτερο- είναι η δράση του ήρωά μου στην εποχή μας, ετούτη ακριβώς την τρέχουσα στιγμή. Όσο για το πρώτο, αναφέρεται σε γεγονότα που έγιναν εδώ και δεκατρία χρόνια. Καλά καλά αυτό δεν είναι καν μυθιστόρημα, μα η διήγηση ενός περιστατι­κού που συνέβη στα πρώτα εφηβικά χρόνια του ήρωά μου. Όμως είμαι αναγκασμένος να γράψω και το πρώτο μυθιστόρημα γιατί, χωρίς αυτό, πολλά πράγματα στο δεύτερο θα έμεναν ακατανόητα. Όπου, με τούτο τον τρόπο περιπλέκεται ακόμα περισσότερο η αρχική δυσκολία μου: Μια κι εγώ, δηλαδή ο ίδιος ο βιογράφος, αναγνωρίζω πως και το ένα μυθιστόρημα θα έφτανε και θα περίσσευε για έναν τέτοιο ασήμαντο και ακαθόριστο ήρωα, τι θα πούνε λοιπόν τώρα που υπάρχει και δεύτερο και πώς θα εξηγηθεί τούτο το υπέρμετρο θράσος μου;

Επειδή τα χάνω προσπαθώντας να βρω τη λύση αυτών των προβλημάτων, παίρνω την απόφαση να τα προσπεράσω χωρίς να δώσω καμιά λύση. Φυσικά, ο διορατικός αναγνώστης το μάντεψε προ πολλού πως απ’ την αρχή σ’ αυτό το συμπέρασμα ήμουν έτοιμος να καταλήξω κι αγαναχτούσε μαζί μου που χάνω άδικα τα λόγια μου και πολύτιμο καιρό. Σ’ αυτό πια μπορώ ν’ απαντήσω καθαρά και στα­ράτα: Έχανα τα λόγια μου και τον πολύτιμο καιρό πρώτον από ευγένεια και δεύτερον από πονηριά: «Όπως και να ‘ναι μας προει­δοποίησε απ’ την αρχή», σου λέει ο άλλος. Να λέμε την αλήθεια, είμαι ευχαριστημένος που το μυθιστόρημά μου έσπασε μονάχο του στα δυο «που στην πραγματικότητα τα διακρίνει μια ουσιαστική ενότητα». Όταν ο αναγνώστης θα διαβάσει το πρώτο, θα τ’ αποφασίσει πια μοναχός του αν αξίζει τον κόπο ν’ αρχίσει και το δεύτερο. Κανένας δεν έχει αναλάβει φυσικά ούτε την παραμικρή υποχρέωση και μπορεί να παρατήσει το βιβλίο απ’ τη δεύτερη σελίδα του πρώ­του μυθιστορήματος και να μην το ξανανοίξει ποτέ του. Όμως υπάρχουν και αναγνώστες με πολύ τακτ, που θα θελήσουν με κάθε τρόπο να το διαβάσουν ως το τέλος για να μη λαθέψουν στην αντι­κειμενική κρίση τους. Τέτοιοι λόγου χάρη είναι όλοι οι Ρώσοι κριτικοί. Έτσι έχω και μπροστά σ’ αυτούς ήσυχη τη συνείδησή μου: Παραβλέποντας όλη τους την ευσυνειδησία και την επιμέλεια, τους δίνω παρ’ όλα αυτά μια νόμιμη πρόφαση να παρατήσουν το μυθιστόρημα απ’ το πρώτο του κιόλας επεισόδιο. Να λοιπόν όλος κι όλος ο πρόλογος. Είμαι απόλυτα σύμφωνος πως είναι εντελώς περιττός μα, μια και γράφτηκε πια, ας μείνει. Και τώρα καιρός ν’ αρχίσουμε.

Συγγραφέας: Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι
Έτος πρώτης έκδοσης: 1879-1880
Μέγεθος: σελ. 1000+
Μορφή: Online Pdf, Audiobook

Αδελφοί Καραμαζώφ Τόμος Α >>
Αδελφοί Καραμαζώφ Τόμος Β >>
Αδελφοί Καραμαζώφ Τόμος Γ >>
Αδελφοί Καραμαζώφ Τόμος Δ >>

Αγορά από τις Εκδόσεις Γκοβόστη >>

Κατηγορία: ΚΛΑΣΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ, ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΑ, ΞΕΝΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

Tags: , , , , , , , , , ,

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *