Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα / Δοκίμιο του Κώστα Γιαννόπουλου ✍

 

✍ γράφει ο Κώστας Γιαννόπουλος (θεατρολόγος)

 

Ο Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα (1898-1936), γνήσιος εκπρόσωπος της Γενιάς του ’27, υπήρξε ο πιο σημαντικός μοντέρνος ποιητής και θεατρικός συγγραφέας που μας έδωσε η Ισπανία του 20ού αιώνα. Όταν τον Αύγουστο του 1936 καταδικάστηκε και εκτελέστηκε από τους φασίστες του Φράνκο για τις ιδέες του, το αηδόνι της Ανδαλουσίας δεν έπαψε ποτέ να τραγουδά! Είχε προλάβει να δώσει αθάνατους πνευματικούς καρπούς, να δημιουργήσει κι αυτός τη δική του μοντέρνα μυθολογία. Κόμισε στην τέχνη του μια ιδιοσυγκρασιακή εικόνα της ανδαλουσιανής επαρχίας και ανανέωσε την παράδοση με την τολμηρή θεματολογία και την πρωτοποριακή τεχνική του υπερβαίνοντας τα όρια της εθνικής λογοτεχνίας της πατρίδας του.

Από τη σκηνή του φοιτητικού θιάσου “La Barraca”, που όργωσε την ισπανική ύπαιθρο τα χρόνια 1931-1936, ο συγγραφέας, σκηνοθέτης και ηθοποιός Λόρκα, ο θεατράνθρωπος, πήγε στο λαό τις ιδέες του κι ένα θέατρο ποιητικό γεμάτο λυρική δύναμη. Παράλληλα, η επαφή του με το αυθόρμητο κοινό της επαρχίας τον ενέπνευσε για να γράψει την τραγική τριλογία που τον καθιέρωσε: τον «Ματωμένο γάμο» (1933), τη «Γέρμα» (1934) και «Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα» (1936). Μελετώντας τα αριστουργήματά του, διαπιστώνουμε μια μετατόπιση από τον συμβολισμό και τον σουρεαλισμό στην αισθητική του φωτογραφικού νατουραλισμού: πίστευε πως μόνο με αυτό τον τρόπο θα μπορούσε να αναπαραστήσει αποτελεσματικά την καταπιεστική αγροτική ζωή και τη βιαιότητά της. Και είναι ακριβώς αυτή η μέθοδος, του θεατρικού αντικατοπτρισμού, που προκάλεσε τις μεγαλύτερες αντιδράσεις, διότι πολλοί συντηρητικοί δεν άντεξαν και δεν ανέχτηκαν το ίδιο το θεατρικό τους είδωλο. Το θέατρο λοιπόν του Λόρκα ενόχλησε, γι’ αυτό και μετά την εκτέλεσή του επιβλήθηκε απαγόρευση και λογοκρισία του έργου του στην Ισπανία ως το 1975, έτος θανάτου του Φράνκο! Αξίζει δε να υπογραμμιστεί ότι η ισπανική αναγνώρισή του άργησε πολύ κυρίως λόγω της ομοφυλοφιλίας του ποιητή. Παρότι στη σημερινή Ισπανία επιτρέπεται ο γάμος μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου, οι Ισπανοί δυσκολεύτηκαν τρομερά να δεχτούν ότι ο κορυφαίος ποιητής τους ήταν ομοφυλόφιλος. Παρ’ όλα αυτά, μας κεντρίζει το γεγονός ότι ακόμα και σήμερα το έργο του Λόρκα εξακολουθεί να ενοχλεί, παρότι έχουν συντελεστεί τόσες και τόσες αλλαγές σε όλους τους τομείς…

Δε θα είναι λοιπόν άστοχο να πούμε ότι ο Λόρκα είναι πια οικουμενικό σύμβολο! Κάθε φορά που ανεβαίνει ένα έργο του, κάθε φορά που ακούγεται ένα ποίημά του, πρέπει να είναι σαν να τελείται μια πράξη αντίστασης στο ευρύ πλαίσιο μιας ποθητής επανάστασης για περισσότερο φως, αλήθεια και ελευθερία. Κάθε φορά που το αηδόνι της Ανδαλουσίας τραγουδά, πρέπει να είναι σαν να κρατιέται η ελπίδα του ανθρώπου ζωντανή!

 

Σύντομο βιογραφικό του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα από τη Βικιπαίδεια
O Φεδερίκο ντελ Σαγράδο Κοραθόν ντε Χεσούς Γκαρθία Λόρκα (Federico del Sagrado Corazón de Jesús García Lorca) (Φουέντε Βακέρος, 5 Ιουνίου 1898 – Βιθνάρ, 19 Αυγούστου 1936), ήταν Ισπανός ποιητής και δραματουργός που ανήκει στη λεγόμενη «γενιά του ’27», ομάδα συγγραφέων που προσέγγισε την ευρωπαϊκή αβάν-γκαρντ με εξαιρετικά αποτελέσματα, ούτως ώστε το πρώτο μισό του 20ου αιώνα να ορίζεται ως «αργυρή εποχή» (edad de plata) της ισπανικής λογοτεχνίας. Δολοφονήθηκε κατά το ξέσπασμα του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου από αγνώστους, οι οποίοι πολύ πιθανόν συνδέονταν με τον εθνικιστικό φασισμό, επειδή ο ίδιος σχετιζόταν ή υποστήριζε τους Δημοκρατικούς. Περισσότερα…

~~~
Ο Κώστας Γιαννόπουλος είναι θεατρολόγος. Γράφει για τις παραστατικές τέχνες από το 1993, σε εφημερίδες της Καλαμάτας και σε προσωπικό ιστολόγιο. Παράλληλα διδάσκει θέατρο στην Εκπαίδευση.

Κατηγορία: ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ, ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ - ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΙ

Tags: ΚΩΣΤΑΣ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ, ΦΕΔΕΡΙΚΟ ΓΚΑΡΘΙΑ ΛΟΡΚΑ